(TT) - Đôn voi nổi danh là sản phẩm đặc biệt của gốm Nam Bộ, cả về hình dáng, kích thước, công dụng và cách thức sản xuất. Từ lúc xuất hiện, qua biết bao thời kỳ, đôn voi như kể lại các câu chuyện của thời đại.
Đôn voi của những ngày đầu tiên
Đôn voi xuất hiện sớm vào những năm 1920 và nổi danh là sản phẩm đặc trưng của gốm Nam Bộ. Được sáng tạo dựa trên hình dáng nguyên mẫu của voi, đôn có ba mẫu chính: Voi đứng nghiêm, bỏ vòi xuống đất; Voi đứng chào, hất vòi lên đầu; Voi sắp bước đi, vòi để bên trái hoặc bên phải.
Kỹ thuật tạo hình đôn voi khá phức tạp, nghệ nhân thường dùng khuôn đúc ráp thành đế, thân, yếm, bành, sau đó thực hiện một lần nữa khâu ráp thành sản phẩm thô sơ. Cuối cùng gắn thêm vòi, đuôi và trang trí một số chi tiết cần thiết khác. Nghệ nhân gốm thực hiện từng khâu chi tiết, tỉ mỉ, quan tâm đến từng đường nét chạm khắc để đảm bảo sự mềm mại, thanh thoát nhưng vẫn giữ được dáng hình mạnh mẽ, rắn chắc của voi.
Đôn voi và những đường nét đặc trưng
Dựa trên hình ảnh thật, đôn voi được tạo hình cân đối, vững chắc. Cùng với các nét chấm khắc mềm mại, duyên dáng, thân voi được điểm nhấn bởi cái bành bằng phẳng, hai bên có hai tấm yếm che phủ đến bụng. Trên mặt bành thường trang trí hoa lá, hoặc vẽ các đường nét hoa văn như mặt của các loại đôn khác.
Với dáng hình như vậy, đôn voi vó thể để dừng chân ngồi xuống, hoặc đặt các chậu cây cảnh nơi góc nhà, sân vườn. Chính đường nét chạm khắc tinh tế đã trở thành đặc trưng trang trí của đôn voi để sản phẩm này vẫn giữ nguyên giá trị đến ngày nay.
Những chiếc đôn voi, nơi lưu nhịp thời gian
Nếu đam mê gốm, chắc hẳn đều biết đều biết, trước giờ đôn voi được sản xuất với nhiều màu. Có thể dựa vào màu sắc và hình dáng có thể kể được đôn voi được sản xuất vào thời kỳ nào.
Chẳng hạn như đôn voi màu men trắng, men xanh có tấm yếm đắp hình long vân là loại đôn voi sản xuất đợt đầu, đến nay đã gần 100 năm vẫn còn được sản xuất lại nên không chỉ mang giá trị sử dụng trang trí thông thường, còn mang giá trị lịch sử và như lưu giữ những món quà kỉ niệm của thế hệ trước để lại.
Còn đôn voi màu xanh coban có tấm yếm đắp hình hoa mẫu đơn xuất hiện muộn hơn nhưng lại trở thành loại đôn thông dụng trên thị trường.
Ngày nay, đôn voi đa dạng về màu men thể hiện, trở thành một sản phẩm có tính ứng dụng tốt và nhận được nhiều sự ưu tiên lựa chọn.
Không hẳn là nơi dừng chân nghỉ mệt chuyện trò, đặt chậu cây kiểng, hay trang trí ở góc nhà, ngoài sân, đôn voi còn là sản phẩm minh chứng cho thời kỳ phát triển của gốm Nam Bộ. Đó là dấu ấn của thời gian, lưu giữ kỷ niệm, cuộc sống và những điều tốt đẹp của thế hệ đi trước dành lại.
Vườn gửi anh chị một vài chia sẻ và hình ảnh quen thuộc. Anh chị có thể chia sẻ những điều tuyệt vời với gốm tại trang Vườn Nhà Gốm.
___
Vườn Nhà Gốm | Một nơi có gốm
🏡 120 Gia Long, Lái Thiêu, Bình Dương
☎️ 0274 246 1274
👉 W: https://vuonnhagom.vn/