Chuyện gốm Nam bộ | Hình tượng ngựa và cảm hứng sáng tác trên chất liệu gốm

Chuyện gốm Nam bộ | Hình tượng ngựa và cảm hứng sáng tác trên chất liệu gốm

(TT) - Nhà tiên tri Mohammed đã diễn tả một cách khéo léo vị trí của ngựa trong đời sống: “Ngựa là nguồn hạnh phúc, nguồn an ủi đối với con người.”

Như thế từ rất xa xưa, từ việc ngựa là con vật đời thường với bản tính tốt đẹp mà con người đã thần thánh, huyền thoại hoá rồi từ đó ngựa trở thành hình tượng nghệ thuật, trở thành con vật linh thiêng, có giá trị cao trong đời sống văn hoá tâm linh và thăng hoa trong nền nghệ thuật của Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.

Ý nghĩa hình tượng con ngựa trong trang trí nghệ thuật

Trong cuộc sống đời thường, ngựa là con vật dùng để kéo xe, chở hàng hoặc vật cưỡi dùng trong chiến trận, săn bắn và du hành. Một số nơi còn sử dụng ngựa trong lao động nông nghiệp. Con ngựa từ con vật đời thường với bản tính khôn ngoan, mau lẹ, hăng hái được con người gán cho những phẩm chất tốt đẹp, cao quý và thanh khiết. Từ đó, ngựa được hình tượng hoá và trở thành con vật linh thiêng hoá thân vào đời sống tâm linh với đa dạng các hình tượng nghệ thuật, được khắc hoạ đa dạng và phong phú trên nhiều chủ đề và phương diện khác nhau, biến hoá sâu sắc qua nhiều thời kỳ.

Theo từng bước đi của lịch sử, hình tượng ngựa được thể hiện qua nghệ thuật mang nhiều ý nghĩa khác nhau và phong thái khác nhau. Sự sinh động, giàu ý nghĩa về tinh hoa ứng nhân xử thế khi ngựa làm đối tượng trực tiếp trong hàng ngàn câu ca dao, tục ngữ… Thì ở một phương diện khác, trầm tĩnh nhưng phong phú, bền vững là hình tượng ngựa trong kiến trúc, điêu khắc, tranh hay trang trí trên gốm thủ công. 

Nhưng dù được khắc họa trên phương diện nào thì hình ảnh con ngựa cũng giữ vị trí quan trọng trong đời sống của con người. Nhạy cảm, nhanh nhẹn và thông minh ngựa không chỉ là người bạn đường cùng mưa, nắng với con người mà còn là người bạn chí tình, tâm cốt. Những đức tính tốt đẹp đó mà người ta đã lấy hình ảnh con ngựa để ẩn dụ, mang những ý tưởng nhân văn sâu sắc nhắn gửi qua những tác phẩm nghệ thuật qua nhiều thời đại

Hình tượng ngựa trang trí trên gốm thủ công Việt

Hình ảnh ngựa trong các đồ án trang trí được tìm thấy khá nhiều từ rất sớm trong đồ gốm hoa lam và đồ gốm vẽ màu từ thế kỷ XV. Đối với gốm Việt nói chung và gốm thủ công Nam Bộ nói riêng, hình ảnh ngựa là một trong những mô típ phổ biến trong các đề án hoa văn trang trí. Các đề tài trang trí ngựa được thể hiện rất đẹp với dáng vẻ sinh động và thật mềm mại, dưới những đường khắc, nét vẽ của nghệ nhân, hình ảnh ngựa hiện lên hùng dũng song song với những đường chạy uyển chuyển, lãng mạn với nhịp điệu của đường nét và mảng khối.

Tượng ngựa được các nghệ nhân Nam Bộ nói chung và của Vườn nói riêng quan tâm và thực hiện bởi với những đặc tính phong phú, đa dạng. Trong đời thường ngựa tượng trưng cho sự khỏe khoắn, lãng mạn. 

Ngựa là con vật trung thành, là biểu tượng của sự kiên nhẫn, bền bỉ, sinh sôi, may mắn, tài lộc. Vì vậy mỗi một tạo hình hay dáng vẻ đều được nghiên cứu kỹ lưỡng, mỗi một tạo hình có ý nghĩa trưng bày khác nhau. 

Đôi lúc hình tượng ngựa mang dáng vẻ mạnh mẽ, hiên ngang, ngạo nghễ như chiến binh gắn liền với trận mạc hay có lúc lại mang dáng vẻ mềm mại, lãng mạn như đối sánh với hình ảnh của thiên nhiên và con người

Nhưng dù ở tạo hình nào, đồ án trang trí nào hình tượng ngựa cũng mang lại những giá trí nhân văn sâu sắc gửi gắm những ý nghĩa tốt đẹp đến cuộc sống hiện tại.

🍀🍀🍀

Vườn Nhà Gốm | Một nơi có gốm

|Địa chỉ: 120 Gia Long, Lái Thiêu, Bình Dương

|Số điện thoại: 0274 246 1274 | 0961 715 988 (Zalo)

|Website: www.vuonnhagom.vn

 

← Bài trước Bài sau →