(TT) - Gốm Nam Bộ trong hành trình từ bước đầu cho đến ngày nay luôn kế thừa, phát huy và đổi mới về kỹ thuật sản xuất. Tuy áp dụng những phương thức, kỹ thuật hiện đại nhưng vẫn lưu giữ được “dáng dấp” đặc trưng tạo nên những dấu ấn riêng biệt.
Chuyện xương đất, màu men đến lò nung
Về xương đất, hình dáng, kích thước có thể không thay đổi nhiều nhưng phương thức sản xuất, kỹ thuật chế tác men, cách thức trang trí, đặc biệt là kỹ thuật lò nung luôn thay đổi theo điều kiện đặc thù để cho ra đời những sản phẩm đẹp mắt, phù hợp với thị hiếu thưởng thức của người tiêu dùng.
Xưởng vẫn nhớ hình ảnh chiếc lò gốm đắp gạch, đất sét xung quanh, với hàng loạt sạp củi gỗ chất quanh lò, nhớ hình ảnh những người thợ gốm vất vả vác củi, chụm lò, thao thức mấy ngày đêm chờ đón “mẻ” gốm mới. Nhưng hiện tại, các lò ga đã dần thay thế như một sự phát triển và thích nghi với thời đại. Xưởng cũng sử dụng lò nung ga thủ công thay thế lò nung bằng củi theo phương pháp truyền thống, bởi sự tiện lợi, an toàn, phù hợp với yêu cầu của quá trình sản xuất và xu thế chung.
Tỉ mỉ trong từng công đoạn trước nung
Bắt đầu từ “phối liệu” cho đến khi ra thành phẩm, có lẽ nung lò là công đoạn tiên quyết cho ra thành phẩm an toàn, đẹp mắt. Nếu sản phẩm chắc chắn từ khâu tạo hình, tỉ mỉ, tinh tế ở các lối trang trí, kỳ công trong công đoạn phủ men, thì đã tạo thành một mối liên kết hoàn chỉnh cho ra sản phẩm hoàn hảo, đẹp mắt qua quá trình nung.
Có lẽ khi canh lò nung là vất vả và hồi hộp nhất, người thợ phải chú ý từng chi tiết nhỏ, từng bước phải thực hiện cẩn thận, phải thức canh lò cho đến khi ra mẻ gốm mới.
Yêu cầu nung gốm của tất cả các loại lò không riêng gì lò ga phải đảm bảo đến nhiệt độ nhất định đòi hỏi người thợ phải hiểu biết về kỹ thuật và hiểu về “chiếc lò của mình”.
Từng bước, từng bước của quy trình nung
Trước khi vào lò, Xưởng phân loại từng loại sản phẩm, từng loại men để sắp xếp cho phù hợp. Thường thì các sản phẩm được xếp trụ và được ngăn cách bằng cách bằng các viên gạch chịu nhiệt. Cách sắp xếp này để cho sản phẩm không tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ của lò mà chỉ nhận hơi nóng của nhiệt độ lò tỏa ra, tránh cho sản phẩm không bị xé tẩy khi nung
Bước căn chỉnh nhiệt độ rất quan trọng, nhiệt độ phải đúng chuẩn, đúng phương thức cho từng loại sản phẩm, từng loại men. Khi chỉnh nhiệt độ phải chuyển từ nhiệt độ thấp đến cao, không chỉnh nhiệt độ cao đột ngột để đảm bảo sản phẩm chín đều không bị “cháy sống”
Trong quá trình nung có thể kiểm tra sản phẩm bằng cách nhìn qua “mắt lò” (lỗ nhỏ trên thân lò) nếu phát hiện sản phẩm bị cháy hoặc sống thì căn chỉnh nhiệt độ lại phù hợp. Khi nung xong, lúc ra lò không được mở một, mà cần mở từ từ cho đến khi hết cửa, tránh mở cửa đột ngột gặp khí bên ngoài sản phẩm dễ bị cạch.
Nếu một lần yêu gốm, sẽ hồi hộp biết mấy khi bắt gặp một lần ra mẻ gốm mới, lúc ấy lại được cùng Xưởng bàn về sản phẩm mới.
Vườn gửi anh chị một vài chia sẻ và hình ảnh quen thuộc. Anh chị có thể chia sẻ những điều tuyệt vời với gốm tại trang Vườn Nhà Gốm nhé.
___
Vườn Nhà Gốm | Một nơi có gốm
🏡 120 Gia Long, Lái Thiêu, Bình Dương
☎️ 0274 246 1274
👉 W: https://vuonnhagom.vn/